XXVII edycja konkursu „Znam moje Miasto, znam Ziemię Gorlicką”

Treść

Zakończyła się XXVII edycja konkursu organizowanego przez Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Gorlickiej (SMZG) z cyklu „Znam moje Miasto, znam Ziemię Gorlicką”, skierowanego do młodzieży uczęszczającej do szkół w powiecie gorlickim. Z terenu Miasta Gorlice w konkursie udział wzięli uczniowie Miejskiego Zespołu Szkół nr 4, I Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Kromera, Zespołu Szkół Nr 1 im. Ignacego Łukasiewicza oraz Zespołu Szkół Technicznych im. Wincentego Pola.

Za przeprowadzenie konkursu odpowiedzialna była Sekcja ds. Współpracy z Młodzieżą. Zaproszenie do udziału, regulamin oraz niezbędne załączniki przekazane zostały do szkół, za pośrednictwem organów prowadzących, w dwóch terminach: w czerwcu oraz ponowione w sierpniu br. Konkurs przeprowadzony został w dwóch kategoriach: uczniowie ze szkół podstawowych i uczniowie ze szkół ponadpodstawowych. Zadaniem uczestników było przygotowanie pracy pisemnej, zarówno w wersji papierowej jak i w wersji elektronicznej, związanej z tematem przewodnim: „Ocalić od zapomnienia - rodzinna historia powiązana z dziejami Ziemi Gorlickiej”.

Celami konkursu było:

• budowanie więzi rodzinnych oraz poznawanie historii swoich przodków,
• ocalenie od zapomnienia często niezwykłych historii rodzinnych,
• głębsze poznanie wydarzeń i czasów  w których żyli przodkowie, 
• kształtowanie świadomości i pogłębianie postaw patriotycznych,
• kształcenie umiejętności pisania i motywowanie do dbałości o język ojczysty.

Sekcja ds. Współpracy z Młodzieżą SMZG zakładała, że młodzież biorąc udział w konkursie zainteresuje się dziejami Ziemi Gorlickiej w powiązaniu z własną rodziną.

Zadaniem uczestników konkursu było m.in. samodzielne poszukiwanie informacji, sięganie do pamiątek rodzinnych, „archiwów domowych” i prowadzenie rozmów z członkami rodziny, zwłaszcza tymi starszymi. Konkurs niósł w sobie nie tylko dużo walorów wychowawczych, ale miał również aspekty patriotyczne - ukazywał i uczył szacunku do historycznych i społecznych wydarzeń w Polsce, poprzez dzieje własnej rodziny.

Uczniowie odkrywali uczestników wydarzeń związanych z małą Ojczyzną, wśród swoich przodków. Znaczenie wychowawcze konkursu, polegało przede wszystkim na rozbudzeniu ciekawości, wyzwoleniu twórczego działania uczniów, nauce i docenieniu znaczenia przechowywanych pamiątek rodzinnych, wzbudzeniu szacunku do osób starszych i podejmowanych przez nich działań w trudnych czasach.

Złożono łącznie 17 opracowań. W konkursie wzięło udział 12 uczniów z 8 szkół podstawowych i 5 uczniów z 4 szkół ponadpodstawowych. Rodzice wszystkich uczniów wyrazili pisemną zgodę na ich udział w konkursie, opublikowanie prac w Kwartalniku Gorlickim oraz wypełnili stosowną klauzulę (RODO). Osobną deklarację złożyli żyjący bohaterowie opisywanych zdarzeń. Ze względu na panującą epidemię koronawirusa członkowie Komisji Konkursowej pracowali zdalnie dokonując oceny zakodowanych prac poprzez przyznawanie punktów w skali od 1 do 10.

Ponieważ w szkołach podstawowych dwoje uczniów uzyskało tę samą, najwyższą liczbę punktów, zwrócono się do Burmistrza Miasta Gorlice z prośbą o wyrażenie zgody na przyznanie pierwszych miejsc ex aequo oraz na zwiększenie puli środków na dodatkową nagrodę z niewykorzystanych środków na zorganizowanie spotkania i publicznej prezentacji prac laureatów. Dzięki wyrażonej zgodzie, w kategorii „szkoły podstawowe”, czworo uczniów zostało laureatami.

O zajętym miejscu w konkursie zadecydowała liczba uzyskanych punktów przez poszczególnych uczniów, w obu kategoriach. Taką decyzję podjęli jednomyślnie wszyscy członkowie Komisji Konkursowej. Wyniki konkursu przedstawiają dwie załączone tabele: Tabela 1 (doc. 15,4 KB),  Tabela 2 (doc. 16,3 KB).

Na podstawie przeczytanych prac, można zdecydowanie stwierdzić, że uczniowie nie tylko poszerzyli swoją wiedzę historyczną ale zgłębili życiorysy członków swoich rodzin, zauważyli jak wspaniałych mają przodków, wzmocnili więzi rodzinne. W wzruszający sposób pisali dlaczego mogą być dumni ze swoich protoplastów.

W pracach uczniów opisane zostały przeżycia osób związane z tragicznymi wydarzeniami I i II wojny światowej, dramatyczne losy polskich żołnierzy, walkę o przetrwanie poprzez ucieczki z domu rodzinnego, trudne codzienne życie rodzin w czasie okupacji, pomoc Żydom i ich ukrywanie oraz wspomnienia związane z wydarzeniami z czerwca 1947 roku, podczas „Akcji Wisła”. Poznajemy również losy dziadka-partyzanta, który walczył w leśnym oddziale, przeciwko okupantom w czasie II wojny światowej.

Stosując rożne formy wypowiedzi m.in. wywiadu, dialogu, opowiadania, wykorzystując cytaty z listów i pamiętników, uczniowie doskonalili umiejętność pisania i wyrażania swoich przeżyć w interesujący dla czytelnika sposób.

Z wielką satysfakcją należy podkreślić, że zakładane cele Konkursu zostały w pełni osiągnięte. Mogą o tym świadczyć wypracowania uczniów.

Oto kilka fragmentów z prac przysłanych na konkurs:

Tatiana ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Szymbarku napisała: „Zainspirowana tematyką konkursu czyli „Ocalić od zapomnienia - rodzinna historia powiązana z dziejami Ziemi Gorlickiej”, przypomniałam sobie o starych pamiątkach rodzinnych, znajdujących się w domu zmarłej cioci Heleny. Postanowiłam zagłębić się w temat i zaczęłam o nie wypytywać moich rodziców i babcię. Dowiedziałam się, że ciocia prowadziła pamiętnik i zawarła w nim rodowód rodziny oraz cenne wspomnienia z lat młodości. W jej domu znalazłam również stare zdjęcia, listy i gazety… Bardzo cenię mojego pradziadka oraz jego dzieci za odwagę, bycie nieugiętym oraz odpowiedzialnym w czasie II wojny światowej, ponieważ wiele osób nie miało tyle odwagi. Podsumowując cieszę się, że podjęłam decyzję o zgłoszeniu się do tego konkursu, ponieważ historia mojej rodziny, którą spisała ciocia Helena, okazała się być ciekawa i bardzo interesująca. Być może, gdyby nie moja decyzja o zagłębieniu się w szczegóły tej historii, to dokumenty oraz inne ważne pamiątki, nigdy nie ujrzały by znów światła dziennego i leżałyby w szafce nieodkryte, a historia mojej rodziny zapadłaby w niepamięć”.

Miłosz ze Szkoły Podstawowej im. Komisji Edukacji Narodowej z Zagórzan przyznaje: „Do tej pory nie miałem pojęcia, że ktoś z mojej rodziny miał styczność z okropnymi wydarzeniami drugiej wojny światowej. Dziś już wiem, że ta historia zostanie ze mną na zawsze i będzie przekazywana kolejnym pokoleniom. Odkryłem nowe karty z  przeszłości swojej rodziny, zacząłem uważniej słuchać opowieści dziadka”

Julia z I LO im. Marcina Kromera w Gorlicach zwierza się: „Po tym, co przeczytałam [życiorys pradziadka] zaczęłam ogromnie podziwiać tego człowieka. Dokonał tyle bohaterskich czynów, a każdy kolejny udowadniał jakim walecznym i mężnym patriotą był. Nawet nie zauważyłam kiedy, po przeczytaniu życiorysu, wysłuchaniu opowieści od taty i babci, na moich policzkach zaczęły płynąć łzy. Tak bardzo zapragnęłam poznać tego człowieka osobiście. Uchronić go przed tym cierpieniem, którego zaznał. Tym bólem, który musiał znieść. I tym poświęceniem… Dziadziu stał się moim autorytetem. Nie tylko ze względu na czyny jakich dokonywał na polu walki, ale także za to, jakim był człowiekiem na co dzień… Jestem dumna, że miałam takiego człowieka w rodzinie”.

Dla Michała z Zespołu Szkół Nr 1 im. Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach szczególnie cenną wartością rodzinną jest zachowywanie tradycji językowej: „Dzisiaj opowiem Wam chojco o moich przodkach. Chojco, czyli co nieco. Jednak w mojej pracy chciałbym przedstawić inny aspekt rodzinnej historii, a mianowicie język, którym porozumiewali się moi pradziadkowie i dziadkowie. To jest ta część dziedzictwa rodzinnego, którą chciałbym ocalić od zapomnienia.”

Wszyscy uczniowie biorący udział w konkursie oraz nauczyciele - opiekunowie otrzymali dyplomy i upominki a laureaci ponadto nagrody pieniężne. Roman Trojanowicz - Prezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Gorlickiej wraz z Barbarą Wiatr - Przewodniczącą Sekcji ds. Współpracy z Młodzieżą SMZG, wręczyli dyplomy i złożyli gratulacje uczniom i ich opiekunom w szkołach, do których uczęszczają zwycięzcy. Młodzież kolejny raz udowodniła, że jest wspaniała, wrażliwa i docenia więzi rodzinne. Jest po prostu dumna ze swoich przodków. Serdecznie im gratulujemy takiej postawy.

Jesteśmy wdzięczni Nauczycielom - Opiekunom, że podjęli się trudu pokierowania pracami uczniów. Dziękujemy Państwu za zachęcenie uczniów do wzięcia udziału w konkursie i osobiste zaangażowanie. Słowa uznania i podziękowania kierujemy również do Dyrektorów Szkół, bo bez Państwa zaangażowania uczniowie nie zainteresowaliby się konkursem.

Uprzejmie dziękujemy Burmistrzowi Miasta Gorlice za przyznanie dotacji, która wraz ze środkami Stowarzyszenia, umożliwiła zorganizowanie kolejnej edycji konkursu oraz za przekazanie dodatkowych upominków. Słowa wdzięczności kierujemy również do Starostwa Powiatowego w Gorlicach, Wójta Gminy Gorlice i Wójta Gminy Łużna, za wyrażenie uznania uczestnikom konkursu - uczniom i nauczycielom - poprzez przekazanie wydawnictw książkowych. Umożliwiło to dodatkowo docenienie zaangażowania i wkład pracy uczniów oraz ich opiekunów.

Dziękujemy uprzejmie osobom, które kierują oświatą na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego, za wielką życzliwość i pomoc w przekazywaniu informacji do szkół. Zarząd Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Gorlickiej wraz z Sekcją ds. Współpracy z Młodzieżą, szczególne słowa wdzięczności i szacunku kieruje do wszystkich Członków Rodzin, dzięki którym uczniowie mogli napisać swoje prace.

Przygotowała: Barbara Wiatr Przewodnicząca Sekcji ds. Współpracy z Młodzieżą SMZG