Dersław dla Zdzisława Tohla!
Treść
Dziś, podczas uroczystej gali zorganizowanej w budynku „Sokoła”, najwyższe wyróżnienie przyznawane przez Burmistrza Miasta Gorlice – statuetkę Dersława – odebrał Zdzisław Tohl – artysta i długoletni dyrektor Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów!
Statuetka wręczona przez burmistrza Rafała Kuklę to podziękowanie za życiowy dorobek i wybitne zasługi na rzecz Miasta Gorlice. To też symboliczne zwieńczenie zawodowej drogi Zdzisława Tohla, który właśnie dziś przeszedł na emeryturę, po latach pracy.
Profesor Krzysztof Tomalski – kierownik Pracowni Miedziorytu w Katedrze Grafiki Warsztatowej, na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, polski artysta malarz, grafik oraz przyjaciel Zdzisława Tohla odczytał wyjątkową laudację na cześć nagrodzonego - poważną i dowcipną jednocześnie.
Przypadł mi zaszczyt wygłoszenia laudacji ku czci dyrektora Zdzisława Tohla. Zaszczyt to dla mnie niemały i honor wielki choć okazja raczej smutna, bo wiąże się, chyba trafnie będzie powiedzieć, z końcem panowania, w dodatku tak owocnego panowania, z końcem wspaniałego dyrektorowania w obszarze gorlickiej kultury, wiąże się ze zwieńczeniem niezwykłej epoki, w której główną i wielowątkową rolę grał człowiek, któremu pragniemy dziś oddać honor, w sposób zapewne niewymierny w stosunku do czterdziestoletnich zasług - mówił Krzysztof Tomalski.
[...]Aż w roku 1983 trafił do "Lamusa". Urodzeni w latach sześćdziesiątych i starsi pamiętają, że Lamus w Gorlicach to wówczas ruiny, dolna część dzisiejszego dworu, wtedy otoczone skromnymi żelaznymi barierkami, pokryte pokrzywioną betonową płytą, na której lustrzyły niebo nigdy nie wysychające kałuże [...] Do Lamusa wkroczył Zdzisław Tohl jako kierownik galerii BWA, (Biura Wystaw Artystycznych,) nowosądeckiej jego filii, by trwać w tak sformalizowanej pozycji aż do końca wieku. Trwać to jednak karygodny eufemizm. Od razu ujawnił zdolność jednoczenia ludzi, zarażania społecznymi działaniami; powołał Klub przyjaciół sztuki, doroczne wystawy, wyjazdy, plenery, pokazy topowych artystów polskich: Hasior, Myjak, Brzozowski, Rodziński, Beres, koń z kopytami itd. Setki znaczących wystaw podnoszących poziom gorlickiej kultury
[...] Inteligencja, zaradność, swojskość, świadomość misji, zapewne też posłannictwa i poczucie przynależności terytorialno-społecznej uczyniła z Dyrektora rodowitego Gorliczanina, bo dla Gorlic zdziałał przez te lata nie mniej niż najdostojniejsze osobowości, jak ksiądz Swieykowski, czy Józef Barut dla przykładu, bo wreszcie, tu zbudował dom, spłodził syna i posadził niejedno drzewo...
Zdzisław Tohl urodził się w 1954 r. w Przemyślu, a z ziemią gorlicką związany jest od lat 70. Ukończył studia w Instytucie Malarstwa, Rzeźby i Architektury im. J. Riepina w Sankt Petersburgu (Rosja) oraz na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni prof. Tadeusza Łodziany. Jest postacią bardzo znaną nie tylko w gorlickim środowisku artystycznym.
W latach 1979-1982 był Kierownikiem działu nadzoru artystycznego i projektantem obiektów i wystroju wnętrz w drewnie w Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Cepelia” w Bieczu.
Od 1983 r. związany z dzisiejszym Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów – był inicjatorem oraz współautorem koncepcji odbudowy Dworu Karwacjanów, a następnie długoletnim organizatorem pracy powstałej galerii sztuki.
Jest autorem wielu prac na terenie Gorlic. Wykonał m.in. konserwację rzeźb plenerowych w Zespole Parkowo-Płacowym Długoszów, rewaloryzował attykę budynku I Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kromera, kierował pracami i projektował odbudowę cmentarzy wojskowych z I wojny światowej nr 118, 98, 91. Jest też autorem i wykonawcą gabinetu figur woskowych w Muzeum Regionalnym PTTK w Gorlicach.
Zdzisław Tohl był współautorem idei upamiętnienia Bitwy Gorlickiej, orędownikiem rewaloryzacji cmentarzy wojskowych z okresu I wojny światowej na ziemi gorlickiej, pomysłodawcą Międzynarodowych Polonijnych Plenerów Malarskich „Wschód-Zachód”.
Jest założycielem Stowarzyszenia „Klub Gorliczan”, współzałożycielem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Powiatu Gorlickiego, członkiem Towarzystwa Przyjaciół I LO im. M. Kromera w Gorlicach.
Mimo wielu obowiązków zawodowych Zdzisław Tohl nie zaprzestał praktykowania swojej pasji. Uprawia rzeźbę, medalierstwo i malarstwo – które stały się domeną jego prywatnego życia.
Został odznaczony Złotym i Brązowym Krzyżem Zasługi RP, Złotym Krzyżem Małopolski, Brązowym Medalem „Gloria Artis”, Medalem „Zasłużony dla kultury polskiej”, Srebrnym Medalem „Opiekun miejsc pamięci narodowej”, odznaczeniami Republik: Czech, Austrii i Węgier.
