
Spotkanie warsztatowe „Wojna, Pokój i Pamięć ponad granicami”
Treść
W czwartek, 22 maja 2025 roku, w historycznym budynku Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” przy ul. Jagiełły 5 w Gorlicach odbyło się międzynarodowe spotkanie warsztatowe pn. „Wojna, Pokój i Pamięć ponad granicami”. Wydarzenie zgromadziło ekspertów z Belgii, Słowenii i Polski, a także przedstawicieli administracji publicznej, organizacji pozarządowych oraz lokalnych instytucji kultury i dziedzictwa. Uczestników spotkania w imieniu Burmistrza Miasta Gorlice Rafała Kukli przywitał jego zastępca, Sebastian Puchajda.
Warsztaty poświęcone były prezentacji i omówieniu strategicznego modelu zarządzania dziedzictwem I wojny światowej, opracowanego przez partnerów z Włoch w ramach projektu GOV4peaCE, finansowanego z programu Interreg Europa Środkowa 2021–2027.
Spotkanie otworzył Panel I zatytułowany „Wspólna przeszłość, wspólna przyszłość?”, który skoncentrował się na ponadnarodowym wymiarze dziedzictwa Wielkiej Wojny. Wystąpienia przedstawili m.in. Jean Baptiste Hintjens z Muzeum Pól Flandryjskich w Ieper (Belgia), Tina Komac z Parku Narodowego Triglav (Słowenia) oraz dr Kamil Ruszała, który reprezentował miasto Gorlice oraz Uniwersytet Jagielloński.
Prelegenci podzielili się doświadczeniami z zakresu turystyki pamięci, ochrony dziedzictwa kulturowego oraz wyzwań prawnych związanych z upamiętnianiem konfliktów zbrojnych.
W Panelu II uczestnicy mieli okazję aktywnie zaangażować się w analizę i ocenę zaprezentowanego modelu zarządzania dziedzictwem. Warsztatowa forma sesji umożliwiła krytyczne spojrzenie na jego praktyczne zastosowanie w kontekście transgranicznym, szczególnie w regionie pogranicza polsko-słowackiego.
W ramach monitorującej wizyty studyjnej eksperci z Belgii i Słowenii odwiedzili również wybrane cmentarze z okresu I wojny światowej na terenie pogranicza polsko-słowackiego. 21 maja zatrzymali się w Breznicy, Niżnej Poliance, Smilnie oraz Becherovie.
22 maja udali się m.in. na cmentarze nr 78 w Ropicy Górnej, nr 59 i 58 na zboczach Magury Małastowskiej, nr 60 na Przełęczy Małastowskiej oraz nr 87 i 91 w Gorlicach.
W piątkowe przedpołudnie (23 maja) odwiedzili cmentarz nr 123 w Łużnej „Pustki”, gdzie spotkali się z Wójtem Gminy Łużna, Mariuszem Tarsą.
Złożyli także wizytę na cmentarzu nr 118 „Patria” w Staszkówce oraz w miejscowej izbie muzealnej znajdującej się w Zespole Szkół w Staszkówce.
Odwiedzili również Urząd Gminy w Zakliczynie oraz cmentarz nr 293, gdzie swoimi doświadczeniami podzielił się z nimi Wójt Gminy Zakliczyn Dawid Chrobak.
Rozmowy z zarządcami miejsc dziedzictwa I wojny światowej oraz gospodarzami tych obiektów były okazją do wymiany doświadczeń, pogłębienia wiedzy o lokalnym dziedzictwie i przedyskutowania przyszłych możliwości współpracy w ramach europejskich inicjatyw pamięci.
Galeria zdjęć poniżej.