Skutki spożywania alkoholu przez młodzież – badanie „Tajemniczy Klient”
Treść
Zdaniem lekarzy i psychologów nawet niewielkie ilości alkoholu, niegroźne dla dorosłych, mogą uszkadzać procesy rozwojowe dzieci i młodzieży. Dotyczy to nie tylko rozwoju biologicznego, ale również procesów związanych z uczeniem się i zapamiętywaniem oraz rozwojem uczuciowym. Gdy człowiek ma kilkanaście lat budują się fundamenty jego umysłu i osobowości. Oszołomienie alkoholem dostarcza fałszywych informacji i drogowskazów. Młody człowiek uczy się wiązać swoje przyjemne stany z alkoholem, a nie z konkretnymi wydarzeniami życiowymi i w ten sposób oddala się od rzeczywistości. Młodzi ludzie zamiast odkrywać prawdę o sobie i życiu w naturalnych i autentycznych doświadczeniach osobistych uczą się pośpiesznego i złudnego manipulowania własnymi uczuciami i umysłem. Wielkość spożycia alkoholu przez młodych ludzi determinuje w przyszłości ogólny stan zdrowia społeczeństwa.
Alkohol zaburza zdolność uczenia się – w związku z czym zbyt wczesne rozpoczynanie picia staje się bardzo często przyczyną trudności i niepowodzeń w nauce. Wywołując sztuczne stany emocjonalne alkohol powoduje hamowanie rozwoju emocjonalnego i opóźnienie dojrzewania nastolatków.
Picie alkoholu przez młodych ludzi powoduje także bezpośrednie szkody indywidualne i społeczne. Jest ono przyczyną ryzykownych zachowań. Jak pokazują dane statystyczne, wzrasta liczba nieletnich sprawców, a także nieletnich ofiar przestępstw. W związku ze słabo ukształtowaną strukturą układu nerwowego młodzi ludzie cechują się słabszą tolerancją na alkohol. Powoduje to, iż nawet niewielkie dawki mogą wywołać niekontrolowane zachowania. Szybsza jest także droga do uzależnienia się. Jak twierdzą eksperci, alkohol jest główną przyczyną zgonów i inwalidztwa u osób w wieku 15-21 lat, znacznie przewyższając pod tym względem szkody związane z narkotykami.
Zgodnie z zapisem Europejskiej Deklaracji WHO w sprawie Alkoholu (The European Charter on Alcohol) przyjętej przez wszystkie kraje europejskie w Paryżu w grudniu 1995 roku „wszystkie dzieci i młodzież mają prawo do wzrastania w środowisku zabezpieczonym przed promowaniem napojów alkoholowych”.
W lipcu i sierpniu br. roku na zlecenie Burmistrza Miasta Gorlice, na terenie miasta przeprowadzono ponownie badanie „Tajemniczy Klient”, szkolenie terenowe „Odpowiedzialny Sprzedawca” oraz audyt punktów sprzedaży napojów alkoholowych. Poprzednie badanie odbyło w roku ubiegłym.
W celu zachowania obiektywizmu badanie przeprowadziła firma zewnętrzna. „Tajemniczym Klientem” była osoba, która w bieżącym roku ukończyła 18 rok życia, lecz pomimo metrykalnego wieku jej wygląd budził wątpliwości co do pełnoletności, natomiast szkolenie oraz audyt zrealizował trener koordynujący całość działania.
Do badania metodą „Tajemniczego Klienta” zgłoszono tym razem 35 punktów sprzedaży napojów alkoholowych wytypowanych na podstawie analizy ryzyka prawdopodobieństwa nieprzestrzegania zasad korzystania z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych w zakresie sprzedaży alkoholu nieletnim oraz informacji z KPP Gorlice dot. placówek handlowych w rejonie których zanotowano najwięcej interwencji zakłócenia spokoju publicznego w związku ze spożyciem alkoholu.
Audyt punktów sprzedaży jest niezależną oceną przestrzegania zasad sprzedaży alkoholu przez sprzedawców. Podczas audytu specjalista sprawdza przestrzeganie warunków określonych przepisami prawa zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości.
Badanie typu „Tajemniczy Klient” jest techniką obserwacji niejawnej, w trakcie której wykonawca wciela się w rolę potencjalnego klienta. Sposób ten pozwala na obiektywną ocenę punktów sprzedaży pod kątem dostępności alkoholu dla osób, których wygląd budzi wątpliwości co do pełnoletniości.
Istotnym elementem szkolenia „Odpowiedzialny sprzedawca”, było zwrócenie uwagi sprzedawców na to, że dorosły wygląd nie oznacza pełnoletności upoważniającej do zakupu napojów alkoholowych oraz wskazanie konsekwencji karnych związanych z nielegalną sprzedażą alkoholu.
Ocenie podlegały następujące obszary:
- Informacja o szkodliwości spożywania alkoholu w miejscach sprzedaży i podawania napojów alkoholowych,
- Informacja dot. zakazu sprzedaży alkoholu osobom nieletnim,
- Przygotowanie miejsc do spożycia alkoholu,
- Zatrudnianie osób niepełnoletnich do podawania i sprzedaży napojów alkoholowych 9oszacowanie wieku pracowników).
Poniżej przedstawiamy wyniki badania:
W badaniu dotyczącym reakcji na próbę zakupu alkoholu przez osobę o młodym wyglądzie w sklepie nikt nie zwrócił uwagi na młody wygląd osoby próbującej dokonać zakupu (67,7%).
W badaniu dotyczącym widoczności różnych rodzajów plakietek informacyjnych w sklepach stwierdzono:
- plakietki informujące o szkodliwości alkoholu zauważono w 44,1% miejsc,
- informacja o zakazie sprzedaży alkoholu osobom poniżej 18. roku życia była widoczna w 23,5% punktów,
- plakietki informujące o zakazie sprzedaży alkoholu osobom nietrzeźwym widniały w 2,9% miejsc.
