Delegacja Miasta Gorlice na ceremonii pamięci w Bełżcu
Treść
Wczoraj (15.03) w 80. rocznicę pierwszych deportacji Żydów do niemieckiego obozu zagłady w Bełżcu uczczono pamięć 450 tys. ofiar. Miasto Gorlice podczas uroczystości reprezentowali Zastępca Burmistrza Łukasz Bałajewicz oraz Zastępca Kierownika Wydziału Oświaty, Kultury i Promocji Marcin Gugulski.
Hołd ofiarom zagłady złożyli także przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP, Ministra Edukacji i Nauki, trzech sąsiadujących województw: podkarpackiego, małopolskiego i lubelskiego.
Niezwykle przejmującym momentem było odczytanie relacji Poli Hirszman, żony Chaima Hirszmana – drugiego obok Rudolfa Redera ocalałego z obozu zagłady w Bełżcu. W jej wspomnieniach – zebranych w 1946 r. – zanotowano:
- Wiem, z opowiadania mego męża, że obóz w Bełżcu tworzył wraz z barakami dla robotników /którzy rekrutowali się wyłącznie z Żydów wybranych transportów/ jedną całość. Z zewnątrz obóz był otoczony laskiem, tak, że niczego nie można było dojrzeć. Był jeden barak, do którego zapędzano wszystkich ludzi, przeznaczonych na śmierć, a drzwi jego zamykały się automatycznie i ludzi tam gazowano. Robotnicy Żydzi wybierali potem trupy i początkowo grzebali, a później palili.
Niemiecki obóz zagłady w Bełżcu funkcjonował od marca do grudnia 1942 roku. W tym czasie zamordowano w nim co najmniej 450 tysięcy osób, przede wszystkim polskich Żydów, ale także obywateli żydowskich z Niemiec, Austrii, Czech i Słowacji. 17 marca 1942 roku do obozu zagłady w Bełżcu przybyły pierwsze transporty Żydów deportowanych z lubelskiego getta na Podzamczu.
Czym była akcja "Reinhardt"?
W nocy z 16 na 17 marca 1942 r. niemieccy funkcjonariusze policji bezpieczeństwa dowodzeni przez Hermanna Worthoffa wkroczyli do getta na lubelskim Podzamczu. Stamtąd wysyłali codziennie w wagonach towarowych do obozu zagłady w Bełżcu około tysiąca nieświadomych swego losu Żydów. Zniszczenie żydowskiego Lublina stanowiło początek ludobójczej operacji opatrzonej kryptonimem „Einsatz Reinhardt”.
Gorliccy Żydzi zamordowani w Bełżcu
W połowie października 1941 roku utworzono na terenie Gorlic getto. Oprócz 3500 miejscowych Żydów, umieszczono na niewielkiej przestrzeni, ludność żydowską przesiedloną także z okolicznych miejscowości. Od wiosny 1942 roku zaczęła się stopniowa, systematyczna likwidacja ludności żydowskiej w gettcie dokonywana przez Niemców oraz policję ukraińską. Ostateczna likwidacja getta gorlickiego miała miejsce w sierpniu 1942 roku. W dniach 14–19 sierpnia Niemcy dokonali na terenie miasta, w tzw. Buciarni oraz w lesie Garbacz egzekucji ok. 900 osób. Wywiezieni Żydzi gorliccy zostali zamordowani w Bełżcu prawdopodobnie 20 sierpnia 1942 roku.
Uroczystości przygotowane zostały przez Instytut Pamięci Narodowej oraz Państwowe Muzeum na Majdanku.
Źródło: mat. własne, www.belzec.eu
