29 maja 2025 roku w Urzędzie Miejskim w Gorlicach odbyło się inauguracyjne posiedzenie Społecznej Rady Muzeum Frontu Wschodniego I Wojny Światowej w budowie. Spotkanie, które odbyło się w formie hybrydowej, zgromadziło ekspertów z dziedziny historii, muzealnictwa, edukacji, architektury oraz przedstawicieli instytucji samorządowych.
Gości – zarówno tych, którzy osobiście odwiedzili Gorlice jak i tych, którzy dołączyli do obrad w formie online – przywitał Zastępca Burmistrza Miasta Gorlice Sebastian Puchajda oraz Przewodniczący Społecznej Rady Muzeum dr Kamil Ruszała, reprezentujący Miasto Gorlice oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Rada Społeczna działa jako ciało doradcze i opiniotwórcze, którego zadaniem będzie opracowanie koncepcji programowej i merytorycznej przyszłego muzeum. Jej celem jest wypracowanie spójnej wizji instytucji, która połączy lokalną perspektywę z transnarodową pamięcią o wydarzeniach I wojny światowej na froncie wschodnim.
Program pierwszego posiedzenia otworzył referat dr Kamila Ruszały, dotyczący roli muzeum w wymiarze lokalnym i międzynarodowym.
W dalszej części spotkania wizję artystyczną obiektu przedstawił jej autor, architekt Marcin Janusz, a wprowadzenie do założeń programowych Muzeum przedstawił dr Wacław Szczepanik.
Spotkanie zakończyła dyskusja plenarna, podczas której członkowie Rady zgłosili pierwsze uwagi i rekomendacje dla dalszych prac koncepcyjnych.
Część merytoryczna została uzupełniona o wizytę terenową w przestrzeni planowanego Muzeum – w okolicy Cmentarza nr 91.
Działania Rady realizowane są w ramach projektu GOV4peaCE, finansowanego z programu Interreg Europa Środkowa 2021–2027. Projekt ma na celu rozwijanie innowacyjnych form zarządzania dziedzictwem kulturowym oraz wspieranie instytucji kultury w procesach współpracy transgranicznej i regionalnej.
W skład Społecznej Rady Muzeum wchodzą:
- Dr Paweł Brudek (Muzeum Powstania Warszawskiego),
- Katarzyna Liana (Muzeum Regionalne PTTK im. Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach),
- Dr Łukasz Połomski (historyk, nauczyciel, absolwent historii na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie),
- Prof. dr hab. Piotr Szlanta, (PAN-Wiedeń / Uniwersytet Warszawski),
- Dr Wacław Szczepanik (Muzeum Krakowa),
- Marcin Janusz (architekt, autor artystycznej wizji Muzeum).
Równolegle powołana została również Międzynarodowa Rada Doradcza (International Expert Advisory Board), w skład której weszli przedstawiciele instytucji muzealnych i naukowych z Belgii, Włoch, Słowenii, Łotwy i Słowacji.
Członkowie Międzynarodowej Rady Doradczej:
- Piet Chielens, In Flanders Fields Museum, Ypres, Belgia,
- Dr Francesco Frizzera, Museo Storico Italiano della Guerra, Rovereto, Włochy,
- Maša Klavora, Pot Mitu/Walk of Peace Foundation, Kobarid, Słowenia,
- Pieter Trogh, In Flanders Fields Museum, Ypres, Belgia,
- Dr Klavs Zarins, Latvijas Kara Muzejs/Latvian War Museum, Ryga, Łotwa,
- Dr Petra Svoljšak, Słoweńska Akademia Nauk, Lublana,
- Dr Martin Drobnak, KVH Beskydy/Park Narodowy Poloniny, Słowacja.
Skład obu gremiów może być w przyszłości uzupełniany i modyfikowany w zależności od potrzeb projektu.
Spotkania Rady odbywać się będą regularnie – raz w miesiącu w formie zdalnej, a wybrane posiedzenia będą miały charakter stacjonarny.
