Wiadomości

Komisja Wschodnioeuropejska Polskiej Akademii Umiejętności oraz Stowarzyszenie Łemków zapraszają na obchody  70. rocznicy Akcji "Wisła", które odbędą się w dniach 28-30 kwietnia 2017 r.

Program obchodów:

Akcja „Wisła” – Łemkowie 1947-2017
Dotychczasowa retoryka związana z Akcją „Wisła” w sposób jednoznaczny i konsekwentny podkreśla, iż było to „wysiedlanie ludności ukraińskiej z południowo-wschodniej Polski”, mające przynieść „ostateczne rozwiązanie kwestii ukraińskiej” przez Polskę. Pod tym hasłem rozumie się działania Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i jej sił zbrojnych na terytorium Polski. W ogólnej świadomości społecznej zupełnie marginalizowani są ci, którzy  byli najtragiczniejszymi ofiarami Akcji „Wisła”, czyli Łemkowie. Dla nich wysiedlenia oznaczały utratę i zniszczenie całej ojczyzny, terytorialnego zaplecza kulturowego i tożsamościowego w imię zupełnie obcych im ideologii i konfliktów. Komunistyczna władza przypisała im tożsamość ukraińską i poddała działaniom asymilacyjnym, pozbawiając możliwości pielęgnowania i rozwijania rodzimej kultury i tradycji.

Pomimo uznania w roku 2005 odrębnej tożsamości etnicznej Łemków, nadal postrzegani są oni przez pryzmat ukraiński i często wykorzystywani są jako element przetargowy w relacjach polsko-ukraińskich.

Dlatego społeczność łemkowska zmobilizowała się do obchodów 70. rocznicy Akcji Wisła akcentujących odrębność własnej wspólnoty pamięci i losów powysiedleńczych. Są one manifestacją ocalenia przed zagładą i dowodem przetrwania, przy jednoczesnym komunikowaniu świadomości ciągłego zanikania i kurczenia się własnego dobrostanu kulturowego.  Są też walką o swoje miejsce w pamięci społecznej. Niosą przesłanie adresowane do współczesnych Polaków i Ukraińców: rok 1947 to przede wszystkim tragedia Łemków.